100 Yılın Olimpiyat Sorularıyla Geometri

1800’lü yıllarda Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nda yapıldığı bilinen Matematik Olimpiyatları, özellikle II. Dünya Savaşı’nın ardından yaygınlaşarak, bugünkü olimpiyat kültürünü oluşturmuştur. Ülkemizde de Tübitak-Bilim Adamı Yetiştirme Grubunca her yıl Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji ve Bilgisayar dallarında Ulusal Bilim Olimpiyatları yapılmaktadır. Geçmişten günümüze geometri mirasını incelediğimizde; olimpiyatlarda sorulan bazı problemlerin, bir süre sonra farklı ülkelerde de sorulabildiğini görmekteyiz. “Bu soruların ülkemizde de yayımlanması gerekir.“ düşüncesiyle bu kitabı hazırlamaya karar verdik.
“Olimpiyat soruları çok zordur; çözemeyiz.’’ şeklindeki ön yargıların olması ise yadsınamaz bir gerçektir. Hâlbuki bu sorular ilköğretim ve ortaöğretim müfredatında yer alan geometri konularıyla yakından ilişkilidir. Bu bağlamda, olimpiyat sorularıyla ilköğretim ve ortaöğretimde işlenen konular arasında köprü vazifesi görecek bir çalışmaya ihtiyaç olduğu görülmüştür.
Bu çalışmayı yaparken, eklemeli bir bilim olan geometriye ait konuları, birbirini tamamlayan yapboz parçaları şeklinde sunmalıyız ki bu konular daha anlaşılır ve daha zevkli bir hale gelsin. İşte bu düşüncelerle, kendine özgü bir konu sıralamasıyla, üçgenin iç açılar toplamı 180’den başlayarak; Menelaus Teoremi, Euler Doğrusu, Dokuz Nokta Çemberi, Ptolemy Teoremi, Van Aubel Teoremi gibi konuları da içeren bir geometri serüveni hazırladık. Bu serüvende konu anlatımını 100 Yılın Olimpiyat Soruları’ yla süsledik.
Değerli Okurumuz!
Olimpiyatlardaki soruların yaklaşık dörtte biri geometri konularını içermektedir. Ulusal Matematik Olimpiyatları, ülkemizde test şeklinde şimdilik yapılmasına rağmen, diğer ülkelerde benzer yarışmalar genellikle klasik sorularla yapılmaktadır. Bu nedenle kitaptaki bütün sorular klasik formatta verilmiştir. Ayrıca, Matematik Olimpiyatlarında şekilleri çoğunlukla bizim oluşturmamız istenir. Bu yüzden elinizdeki kitapta; birinci şekil soruyu oluşturmak için, diğerleri çözüm için hazırlanmıştır. Çözüm basamaklarını incelerken; önce ilk şekle, sonra diğer şekillere bakınız ve son olarak da çözümdeki işlem basamaklarına geçiniz. Daha kolay anlaşılması amacıyla çözümdeki işlem basamakları da 1. adım, 2. adım ve 3. adım şeklinde düzenlenmiştir. Ayrıca konular ilerledikçe çözümdeki küçük adımlar atlanarak verilmiştir; böylece biraz ileriyi görmeniz ve aşamaları tamamlamanız hedeflenmiştir.
Siz değerli matematik severlerin kitapla ilgili görüş ve önerileri, daha sonraki çalışmalarımız için bize yol gösterecektir. Faydalı olması dileklerimle.
Serhan Küpeli Matematik Öğretmeni-