Besmele Tefsiri

Allâhu Te‘âlâ Miraç Gecesi Muhammed Mustafâ’ya “Eğer her işte yardımımın seninle olmasını istiyorsan keremimi, lütfumu ve ism-i azâmımı bildiren adım her an dilinde olsun,” diye hitap etti. Resul, “İlâhi ism-i azâmın hangisidir? Lütfunu bildiren adın hangisidir? Hiçbir zaman onlardan ayrılmamam için onları bana bildir,” dedi. Tanrı Te‘âlâ “Ey Muhammed, ism-i azamım Allâh’tır. Keremimi bildiren adım Rahmân’dır. Lütfumu bildiren adım Rahîm’dir. Eğer her durumda “Bismi’llâhi’r-rahmâni’r-rahîm” dersen ben keremim ve lütfum ile senin bekçin olayım,” dedi.
Hâcı Bektaş Velî, on üçüncü yüzyıldan bugüne Türk milletinin gönlünde taht kurmuş, yüzyıllarca azalmayan bir muhabbetle, kendisine bağlılar yoluyla fikirleri geniş bir coğrafyada taraftar bulmuş, meşhur Türk mutasavvıflarından biridir. Hâcı Bektaş Velî’nin en kıymetli eserlerinden biri Besmele Tefsiri’dir. Bu eser; Türklerin yoğun olarak yaşadığı Anadolu’da besmeleyi konu edinmiş, Türkçe olarak yazılmış ilk müstakil tefsirdir. Hâcı Bektaş Velî’nin yaşadığı dönem ve coğrafya göz önünde alındığında bu eserin telif sebebinin gayr-i müslimlere İslâm’ı tanıtmak ve göçgüncü (göçer evli) Türklerdeki imanı güçlendirmek olduğu söylenebilir. Şirk koşmamak şartıyla inananların bütün günahlarının Allâh’ın Rahmân ve Rahîm sıfatları gereğince affedileceğinin işlendiği Besmele Tefsiri, baştan sona iman konusunun manifestosu gibidir.