Ekonomide Devletin Rolü

Sosyal adaletin tesisi için İslam toplumunda devletin rolünü tasdik eden ve ekonomideki yerini aktif bir aktör olarak vurgulayan Siddiqi, Kur’an ve sünnetten alıntılar vererek İslamî bir devletin temel ekonomik işlevlerini sıralamakta ve onları günümüz yapılarında incelemektedir. Kitap, herhangi bir Müslüman ülkeyi merkezine almamakla birlikte, devletin vatandaşlarına yönelik sorumluluğunu, kamu harcamalarını, vergilendirmeyi, borçlanmayı ve uluslararası ekonomik ilişkileri müzakere ederken hepsinin görüşlerine yer vermektedir.
Siddiqi, İslamî devletin sosyal adaleti sağlamada ve ekonomik faaliyeti manevi-ahlâki gayelere götürmede önemli bir rolü olması nedeniyle; bilgi, teşvikler, değişime uyum kabiliyeti ile otoriterlik ve yolsuzluk konularına özel bir şekilde dikkat edilmesi gerektiğini belirtmektedir. Devletin yozlaşma ve tiranlık eğilimi karşısında, ekonomik aktörlerin ahlâki değerleri özümseyerek iyi davranışlı olması sağlanmalıdır. Devlet müdahalesine olan ihtiyacın asgariye indirilmesi, bireyin eğitim vasıtasıyla sosyal anlamda sorumlu davranmaya meyletmesi sağlanmalıdır. Gönüllü sektörün genişlemesinden sonra ise siyasi bir adım olarak yöneticilerin halka karşı hesap vermede sorumlu olduğu ve bireylerin görüşlerini ifade etme özgürlüğüne sahip olduğu temsilî bir hükûmet sistemi kurulmalıdır. Ahlâki değerler, gönüllü sektör ve siyasi yapının İslamî hayatın olmazsa olmaz parçaları olduğunu vurgulayan Siddiqi, günümüz örneklerinde, İslamî ekonomik yapı hakkında bir çerçeve sunmaktadır.