Hadis İlminde Bir Cerh Terimi Olarak İrca ve Mürcii Raviler

İrca ve Mürcie, hadisçilerin sert tenkidlerine hedef olmuştur. Amelin imanla doğrudan alakası bulunmadığını savunan bu görüş, onu imanın ayrılmaz bir cüzü kabul eden hadis uleması tarafından Hz. Peygamber döneminde ve bunu takip eden yarım asırlık zaman dilimi içinde ortaya konan teorik ve pratik değerlere aykırı bulunmuştur. Bu nedenle Mürcie, diğer itikadi fırkalarla birlikte "ehl-i bid`at" kavramı içinde telakki edilir. Dolayısıyla hadisçilerin irca ve Mürcie tenkidlerinin, fırkanın sistematize süreci içinde ortaya konan "amellerin ihmali kişiyi iman dairesinden çıkarmaz" görüşü etrafında yoğunlaştığı söylenebilir.

Bu bağlamda "Hz. Osman ile Hz. Ali`nin iman durumları" çerçevesinde söz konusu edilen ircanın, hadisçi tarafından itikadi değil siyasi bir tercih olarak algılandığı düşünülebilir. "İmanla birlikte hiçbir günah zarar vermez" görüşü de, hadisçinin Mürcie eleştirisine pek fazla konu olmamıştır. Zira bu görüş çok fazla yaygınlık kazanmamış, hatta ismi bu fırkayla anılan kişiler tarafından dahi tenkid edilmiştir.