Hayali Modernlik

Dünya toplumları dört yüzyıldır modernliğin etkisi altında yaşıyor. Türkiye de yaklaşık iki yüzyıldır modern olmaya çalışıyor. Osmanlı modernleşmesi ile başlayan maceramız, Cumhuriyet dönemi ile beraber radikal bir şekle büründü. Hem devleti hem de toplumu kurtaran bir ütopya ve ideoloji hâline geldi. Hayalî Modernlik, Türkiye modernleşmesini açıklamaya yönelen bir tezdir. Modern toplumun yokluğu karşısında gelişen ütopya ve ideoloji ifadesidir. Modernleşmenin cevher, toplum mühendisliği, elitizm şeklinde ortaya çıkan yaklaşım ve uygulamalarını ele alıyor. Çeşitli fikir akımları etrafında gelişen modernliğin çoğulluklarını araştırıyor. Türkleşmek, İslamlaşmak ve Batılılaşmak yaklaşımlarıyla gelişen üç modernlik tarzı üzerinde duruluyor. Yine Türk sosyolojisiyle yapılan tasnif, kavramlaştırma ve yorumlarını araştırıyor. Ş. Mardin, N. Berkes, B. Sezer, N. Göle ve N. Topçu çalışmalarında modernleşme düşüncesi gözlemleniyor.

Resmî ideolojinin pozitivizm aracılığıyla modernleşme düşüncesini üretme ve geliştirme çabaları çeşitli akımlar, sosyologlar ve kavramlarla inşa edilmesi sorgulanıyor. Türk modernleşmesinin hayalî modernlik biçiminde varoluşuna ve ürettiği sorunlara dikkat çekiyor. Türk modernleşmesi, belli bir perspektife dayalı olarak okunuyor.