İnşaat Hukukunda Yorum

TBK m. 19/f. 1e göre, "Bir sözleşmenin türünün ve içeriğinin belirlenmesinde ve yorumlanmasında, tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esas alınır". Yorum, kısaca işin esasını ortaya çıkarmaktır. Gerçekte yanların irade beyanının yorumu yapılmaktadır. İrade beyanı, gideceği yere vardığı zaman büründüğü şekil içinde yorumlanır. Gerek yorumda gerekse tamamlamada ilkin gerçek ortak irade araştırılır (TBK m. 19). Ancak gerçek ortak iradenin eksik olduğu anlaşılıyorsa, farazi ortak ira¬denin araştırılması söz konusu olabilir. Taraflar açıkça kararlaştırmamış olsalar bile, sözleşmeden tarafların gerçek ortak iradesi anlaşılıyorsa, yargıç ona göre ha¬reket edecektir. Kimi durumlarda sözleşmecilerin örtülü iradesini gösteren açık deliller olabilir. Yargıcın tarafların gerçek iradelerini gösteren bu anahtarla¬rı değerlendirmesi gereklidir. Baskın olan ilke TMK `nın 2. maddesinden çıkan güven ilkesidir. Sözleşmeyi yapanların o sözleşmeyle varmak istedikleri amaç, gerçek ve ortak amaçları, gerçek niyetleri bulunacaktır. Sözleşme bir bütündür. Bu nedenle sözleşmenin herhangi bir maddesi söz konusu olduğunda sözleşmenin bütünü dikkate alınarak yorum yapılacaktır. Taraflar arasındaki sözleşmenin öncelikle lafzına ve amacına uygun olarak yorumlanması TBK md. 19/1 hükmü gereğidir.