Irak`ta Monarşinin Sonu

Bu araştırmada, Irak`ta monarşinin yıkılmasına yol açan 14 Temmuz 1958 darbesi, özellikle sebepleri, sonuçları ve aynı zamanda Türkiye`nin bölge ülkeleri ve Irak`la ilişkilerine tesir eden tarafları bağlamında aydınlatılmaya ve değerlendirilmeye çalışılmıştır.

General Kasım`ın liderliğinde gerçekleştirilen askeri darbe, sadece monarşiyi yıkmakla kalmamış, bölge siyasetinde de önemli değişikliklere yol açmıştır.

Her şeyden önce bu ihtilalin, kuruluşu sırasında Bağdat Paktı`na tepki gösteren Mısır liderliğindeki Arap Blokunun lehine sonuçlar doğurduğu söylenebilir. İhtilal, diğer taraftan Orta Doğudaki Batı aleyhtarı unsurları güçlendirmiştir. Irak`taki rejim değişikliğiyle hem radikal Arap kampına yeni ve önemli bir katılım sağlanmış, hem de Batı savunma sisteminin Orta Doğudaki uzantısı niteliğindeki Bağdat Paktının, Arap dünyasıyla olan tek bağına da son verilmiştir.

İhtilal karşısında sert bir tutum takınan Türkiye, askeri müdahale seçeneği üzerinde durmuş, ancak ABD ve İngiltere`nin uyarısıyla bu teşebbüsünden vazgeçmiştir.

Irak`ta Monarşinin Sonu (1958 Irak İhtilali) başlıklı bu araştırmada, başta dönemin Türk basını ve Cumhuriyet Arşivi ile Amerikan Arşiv kaynaklarından faydalanılmış, bunların yanı sıra telif ve tetkik eserler de kullanılmıştır.

Araştırmanın giriş kısmında, Irak`ın fiziki ve beşeri coğrafyası ile ihtilale kadarki Irak tarihi ele alınmıştır.