Mikâil Bayram’ın Aynasında 99 Kavram

Türkiye’de, yazılı ve görsel medyada fazla yer bulamadığı ve gönüllü/paralı lobileri olmadığı için geniş kitlelerin pek tanımadığı, ancak zengin müktesebatıyla gerçek birer hazine olan çok sayıda ilim ve kültür insanı yaşıyor. Bu kıymetli insanların bir kısmının yaşı ilerliyor ve çeşitli sebeplerle yazı yazamayacak ve eser de veremeyecek durumdalar. Bu noktada, birikimlerinin kayda geçirilmesi ve gelecek nesillere aktarılması açısından tedbirler alınması gerekiyor. Mikâil Bayram’ın Aynasında 99 İsim ve 99 Kavram projesi, işte bu düşünceden doğdu.

Selçuklu tarihçisi, ilahiyatçı, şair ve kültür adamı Mikâil Bayram, bilhassa Anadolu Selçuklu tarihi, Orta Çağ İslam tarihi, Ahilik, İran kültürü ve dinî inançları, tasavvuf, yazma eserler, Fars ve Türk şiiri alanlarında çok yönlü bir uzmandır. Arapça, Farsça, Kürtçe, Pehlevice, Türkiye ve Azerbaycan Türkçesi dillerine vakıf, bu dilleri çeviri yapabilecek ve şiir yazabilecek kadar iyi bilen, bu bilgisini akademik donanımıyla harmanlayabilen bir kültür adamıdır. Bu yönleriyle, eski zaman âlimlerini hatırlatan, pek çok ilmî dalda söz söyleyebilen ender hocalar arasındadır.

Elinizdeki 99 Kavram kitabı, nehir söyleşi formatında, Hoca’nın çeşitli tarihsel olgu, kavram ve süreçlere dair görüş, hatıra ve değerlendirmelerini okuyucuya sunmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda, kitapta yer verilen 99 kavramdan bazıları şunlardır:

Asr-ı Saadet - Kudüs ve Mescid-i Aksa İhtilafı - Arapların Ümmiliği - Hadis Derlemeciliği ve İranlıların Katkıları - Emevîler - Abbasîler - İspanya ve Anadolu’nun İslamlaşma Süreçleri - Halifelik - Karmatîler ve Zencî İsyanları - Hurremiye ve Bâbek İsyanı - Avesta - Mazdekîler - İran’ın İslam’la İlk Karşılaşması - Pârisîler - Türklerin İslam’ı Tanımasında İranlıların Rolü - Alamut ve Haşhaşîler - Hurufîlik - Hulûlîlik - Kalenderîlik - Keramet ve Mucize - Neo-Mâtüridîlik - Selefîlik - Mevlevîlik - Dümbülîler - Atabeklik-Lalalık - Babaîler İsyanı - Anadolu’da Moğollar - Celâlî İsyanları - Moğolların İslamlaşması ve Türkleşmesi - 1915 Ermeni Olayları - Doğu’da Kürt İsyanları - Sabatayistler - Velâyet-i Fakih - 1979 İran Devrimi - İran’ın Aryan Kodları - İran’ın Kültür Sahası - Türk ve İran Şiiri - Türk Devletlerinde Farsça Etkisi - İlahiyat Fakülteleri ve Yüksek İslam Enstitüleri.