Mir Bedirhan

Kürdizade Ahmed Ramiz’in kaleme aldığı Mir Bedirhan adlı kitap, Kürdistan’daki miri hükümdarlık sisteminin sonuncusu olan Botan Miri Bedirhan Bey’in 1846-47’de Osmanlıya karşı başkaldırı, direniş ve sürgününün kısa hikayesini konu edinmiştir. Aynı zamanda Bedirhan Bey’in ölümünden sonra, 1906’da İstanbul Belediye Başkanı Rıdvan Paşa’nın öldürülmesi olayı nedeniyle Bedirhanların ikinci büyük sürgünü de aile üyelerinin aktarımına dayanarak ayrıntılarıyla anlatılmaktadır.

Ahmed Ramiz’in yazdığı ve anlattığı Mir Bedirhan kitabı, temel olarak şu kaynaklara dayanmaktadır: Şerefhan Bey’in yazdığı Şerefname adlı Kürd tarihi, Bedirhan ailesinin o tarihte hala hayatta olan fertlerinden dinledikleri; Kurdistan gazetesinin 8. sayısından itibaren “Azizan” başlığı altında seri olarak yayımlanan Botan mirlerinin tarihi ve özellikle de 13. sayıda “Bedirhan Bey” başlığı altında Kürdçe olarak yazılmış uzun yazı ve Mehmed Selahaddin’in Bir Türk Diplomatının Evrâk-ı Siyasiyesi adlı kitabıdır.

Mir Bedirhan hareketi üzerine yaşayan birincil kaynaklara dayanılarak yazılmış ilk eser olup 1907 yılında Kurdistan Azm-i Kavi Cemiyeti adına yayınlanmıştır. Kürdizade Ahmed Ramiz Lütfü mahlasını kullanmakta olup amacını şöyle açıklamaktadır: ``Maksadım Kürdistan tarihini yazmak olmayıp yalnız Mir Bedirhan hazretlerinin hal tercümesini ve şu otuz senelik zulüm ve haksızlık zamanının bir kesitini yazmaktır``.