Roman Kahramanları Sayı: 5 Ocak-Mart 2011

Düşünün ki ülkenin tüm edebiyatçıları birleşmiş. Şaka değil. Hepsi aynı coğrafyanın sanatçısı, yazarı olduğunun bilinciyle yan yana gelmiş. O yakadan bu yakaya, o kulvardan bu kulvara, o cenahtan bu cenaha… Edebiyat Cumhuriyeti’nin bütün romancıları, öykü yazarları, şairleri, eleştirmenleri, akademisyenleri kurmuşlar bir parlamento, edebiyatın dününü, bugününü tartışıyorlar. Ne için? Geleceğini kurmak için. Toprağını bereketlendirmek için. Hani o çoğunlukla bir temenniden öteye geçemeyen “yüz çiçek açsın” felsefesini gerçekleştirebilmek için…

“Hayal bu!” diyeceksiniz, biliyorum… Biz de zaten bir hayal kurmak için çıktık yola. Ama kurmak fiili içinde “gerçekleştirme”yi de barındırdığına göre, her hayalin bir gün gerçek olma olasılığını yok sayamayız… Yok sayarsak, dükkânı kapatıp gitmek gerekir. Biz bu dükkânı açalı çok olmadı ama, kurduğumuz hayalleri gerçekleştirme iradesini gösterince neler olabileceğini çoktan öğrendik (bkz. Roman Kahramanları dergisinin bir yılı dolduran tüm sayıları). Hem edebiyatçı dediğin hayalleriyle var madem, bizden hayal kurmadan edebiyat dergisi çıkartmamızı beklemesin kimse.

şimdi her şeyi bir yana bırakın. Ayaklarınızı yerden kesmenizi engelleyen tüm ipleri bir makas darbesiyle kesip atın. Onun kaşı, bunun gözü demeden bir düşünün. Edebiyat Cumhuriyeti’nin azımsanmayacak bir tarihi, güçlü kalemleri olduğunu kim yadsıyabilir? Buraya kadar hemfikirsek eğer şu sorunun yanıtını aramalıyız hep beraber: Cumhuriyetimizin bu birikimiyle uyumlu bir fikir hayatından söz edebilir miyiz?

Günümüzde, televizyonlarda, dergilerde, üniversitelerde, liselerde, kültür merkezlerinde, hadi hepsinden vazgeçelim yazarların buluştuğu kafelerde edebiyat üzerine derin tartışmaların yürütüldüğüne, farklı ve yeni fikirlerin doğduğuna, bunların manifestolara döküldüğüne tanık oldunuz mu? Siz de dost meclislerinde bir kere olsun şu düşünceyi dillendirmediniz mi “nerede o eski edebiyat matineleri, nerede o eski tartışma ortamları, birbirini kıyasıya eleştiren yazarlar?” Pek çok eleştirmenin, yazarın serzenişlerine tanık oldum. “Ortaya bir tez atıyoruz ama kimse ilgilenmiyor. Kimse tek söz söylemiyor, ne kimse itiraz ediyor, ne de iyi söylemişsin diyor.” Siz de bunun içler acısı bir durum olduğunu düşünmüyor musunuz? Bugün hepimize örnek gösterilen Fethi Naci bile Yüzyılın 100 Türk Romanı kitabında bundan yakınıyor, Kemal Tahir’in roman kahramanı Kâmil Bey’le ilgili yazdığı bir yazı sözkonusu olunca: “Bu konuda 1 Aralık 1981’de yazdığım ve bugüne kadar hiçbir yazarın ilgilenmek gereğini duymadığı incelemeyi, bu kitapta, Esir şehrin İnsanları eleştirisinin sonuna ‘ek’ olarak koyuyorum” Bu yazıyı da dergi sayfalarımızda bulacağınızı hemen belirtelim…

Bugün, 50’lerin, 60’ların, hatta 70’lerin tartışma ortamlarını yaratabilmek gerçekten “hayal” mi, bir kez daha düşünmek gerek. Biz çok daha iyisinin mümkün olduğuna inanıyoruz. O yüzden, bu sayımızla birlikte kolları sıvıyoruz. Bir soru atıyoruz ortaya. Tartışmaya açıyoruz. Her sayıda edebiyata, romana, roman kahramanlarına dair bir soruyla, Edebiyat Cumhuriyeti’nin tüm yurttaşlarını düşünmeye, tartışmaya çağırıyoruz. Bundan sonra dosya konusu olarak ele aldığımız roman kahramanlarıyla ilgili yazıları da aynı yaklaşımla ele almayı hedefliyoruz. Diyoruz ki farklı fikirler sayfalarımızda karşı karşıya gelsin. Roman Kahramanları’nın 2011 hayali bu. Bakalım bu yıl hangi tartışmalara gebe olacak? Var mısınız?

İÇİNDEKİLER

Selim Işık / Tutunamayanlar / Oğuz Atay
Ya Romanın Kendisi? O Bir Karakter Değil mi? / Yıldırım B. Doğan
Kayıp ‘Özben’: Musil’in Törless’i ve Atay’ın Turgut-Selim’i / Zeynep Talay
Başka Bir Gözle Okuyunca… / Mecit Ünal
Arızanın Poetikası / Birgül Oğuz

Kamil Bey / Esir Şehrin İnsanları / Kemal Tahir
Esir Şehrin İnsanları / Fethi Naci
Esir Şehrin Namusu / Esin Pervane
Kâmil Bey’in Elli Yıllık Serüveni / Tevfik Çavdar
Kâmil Bey’in Elli Yıllık Serüveni / Uğur Yıldırım

Lolita / Lolita / Vladimir Nabokov
Tahran’da Lolita Okumak / Azer Nefisi
Erkek Tanrılar Tarafından Yutulan Su Perileri / Hande Öğüt
Lolita’nın Art Niyeti / Meltem Yılmaz
Lolita İçin Sağduyumuz Sol Refleksimiz! / Sebahat Altıparmakoğlu

Oliver Twist / Oliver Twist / Charles Dickens
Oliver Twist; Bir Çocuğun Ölümsüz Hüznü / Alper Turgut
Oliver Twist; Bir Çocuğun Ölümsüz Hüznü / Dr. Selin Marangoz
Aç A.Ş. / Şiirsel Taş

Sandman / Sandman / Neil Gaiman
The Sandman: Antropomorfik “Rüyalar Lordu”nun İnsanlaşma Öyküsü / Emre Karacaoğlu
Rüyalar Lordu: Sandman… / Hikmet Temel Akarsu
Trajik, Gotik ve Karanlık ama Rüyalar Kadar da Gerçek / Yiğit Temel Bengi

Roman Kahramanları Tartışıyor / Sizce Türkiye’de Kadın Roman Kahramanları Cinselliklerini Özgürce Yaşayabiliyorlar mı?
Kadın Yazarların Metinlerinde “Kadın Kahramanların Cinselliği” / Tamer Kütükçü

Serbest İncelemeler
Bir Roman Yazarının Roman Kahramanı Kızı: Elâ Güntekin / Efnan Dervişoğlu (Sevgi Soysal, Yürümek)
Gogol ve Melville’de Ölüm Dürtüsü: Kâtip Akakiyeviç ve Kâtip Bartleby / Arda Yılmaz (Melville’nin Meydan Öyküleri ve Gogol’un Bir Delinin Güncesi)
“Evrensel Geveze” Ofwfq / Nalân Mahsereci (Italo Calvino)
Kürk Mantolu Madonna’nın Raif Efendisi / Gültekin Emre (Kürk Mantolu Madonna, Sabahattin Ali)