Türk Borçlar Kanunu

Kanun metinlerine internet vasıtasıyla ulaşmak oldukça kolaylaşmış bulunmaktadır. Bununla birlikte, notlu, atıflı, açıklamalı, kavram dizinine sahip kanun derlemeleri, bir başvuru kaynağı olarak önemini hala sürdürmektedir. Özellikle temel kanunların bir bütün halinde değiştirilmesi, yürürlükten kalkan metinlerle yeni kanunun ilişkisinin kurulmasını gerekmektedir. Böylece öğrenciler ve uygulayıcılar bakımından değişiklikleri takip edebilmek, eski içtihatlar ve eserlerle bağlantıyı kurarak onlardan yararlanabilmek imkânı elde edilmiş olmaktadır. Bu tür kanun çalışmalarında, kaynak kanun ile irtibatın kurulması da karşılaştırma imkânı vermesi bakımından fayda sağlamaktadır.

Bu çalışmada, 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu, yukarıda sıraladığımız imkanları okuyucunun faydalanmasına sunmak üzere hazırlanmıştır. Türk Borçlar Kanunu’nun kabulünün üzerinden on yıl geçmiş bulunmaktadır. Bu süre içerisinde bazı hükümleri daha yürürlüğe girmeden bazıları ise daha sonra değiştirilmiştir. Kira sözleşmesine ilişkin bazı hükümlerinin yürürlüğü, genel olarak değilse de belirli kişilerin tarafı olduğu sözleşmeler bakımından sekiz yıl süreyle ertelenmişti. 1 Temmuz 2020 itibariyle bu erteleme süresi dolmuştur. Bu eser hazırlanırken bütün bunlar dikkate alarak okuyucunun Kanunu tanımasını ve kullanmasını kolaylaştıracak, ondan azami derecede yararlanmasını sağlayacak notlara, atıflara, açıklamalara, tablolara yer verilmiştir.

Bu çerçevede, Türk Borçlar Kanunu’nun Resmî Gazete’de yayımlanmış metni esas alınarak tam metni verilmiştir. Her bir maddenin altında, o maddenin yürürlükten kalkan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nda karşılığı bulunup bulunmadığı, karşılığı varsa hangi madde veya maddeler olduğu gösterilmiştir. Buna ilaveten, o maddenin öncelikle Türk Borçlar Kanunu’nda ilgili olduğu diğer maddeler, sonra da yakından ilgili olduğu diğer kanunlardaki ilgili maddelere yer verilmiştir. Ancak, bu ilgili maddeler arasında seçme yapılarak ilgili derecesine göre bir sınırlama yapılmıştır. Türk hukukundaki ilgili maddelerden sonra maddenin kaynak kanun olan İsviçre Borçlar Kanunu’nda karşılığını oluşturan maddenin Almanca ve resmi İngilizce çeviri metinleri 1.04.2020 tarihli nüshası nazara alınarak konulmuştur.

Kanunun genel gerekçesin tam metinden önce yer verilmiştir. Madde gerekçelerinin ise tamamı aktarılmamıştır. Bunun yerine sadece Kanun hükmünün yorumlanmasında önem taşıyacağı düşünülen bir kısım madde gerekçesinden önemli görülen kısımlar, ilgili maddenin hemen altında alıntılanmıştır. Eserde, 818 sayılı Borçlar Kanun’un yürürlüğe girmesinden bugüne kadar verilmiş Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları da ilgili maddenin altında, kısmen ve bazen sadeleştirilmek suretiyle yer almaktadır.

Bu eserde, okuyucunun Kanun’dan daha çok yararlanılmasını sağlayacağını düşündüğümüz bazı tablolara da yer vermiş bulunmaktayız. Bunlardan ilki, “6098 Sayılı Kanun’a Ek ve Değişiklik Getiren Mevzuat ile Bunların Yürürlüğe Giriş Tarihleri”ne ilişkin tablodur. Bu tabloyla, Kanun’un kabul edildiği 11 Ocak 2011 tarihinden bugüne yapılan değişiklikler ve ekler toplu halde gösterilmiştir. İkinci tablo, “Türk Borçlar Kanunu’nun Yürürlüğü Ertelenen Maddeleri” ne ilişkindir. 1 Temmuz 2020’ye kadar yürürlüğe ertelenen hükümleri bu tabloda görmek imkânı sunulmuştur. Üçüncü tablo, “Türk Borçlar Kanununda Şekle Tabi İşlem ve Sözleşmeler”e ilişkin tablodur. Bu tabloda ise Türk Borçlar Kanunu’nun geçerlilik veya ispat bakımından şekle tabi tuttuğu sözleşmeler, bunların hangi madde düzenlendiği ve öngörülen şeklin niteliği yer almaktadır. Dördüncü tablo, “Türk Borçlar Kanunu’nda Süreler” ile ilgilidir. Burada üçlü bir ayırım yapılmıştır Önce hak düşürücü süreye yer maddeler, ikinci olarak zamanaşımı süresine öngören süreler, üçüncü olarak da bunlar dışında kalan süreler ilgili maddeler, sürenin başlangıcı ve miktarı belirtilmek suretiyle tasnif edilmiştir. Yürürlükten kalkan Kanun ile yeni Kanun’un madde numaralarının eşleştirildiği tablo ve özellikle sözleşmeler bakımından önem arzeden faiz oranlarına ilişkin tabloda çalışmada yer almaktadır.

Çalışmanın başında sistematik fihristle Kanun’un bütün maddelerinin görülmesi sağlanmış, sonunda yer verdiğimiz kavram diziniyle de bir kavramın hangi sayfada yer aldığı gösterilmiştir.