Z Raporu Dergisi Sayı: 67 Aralık 2024

YAPAY ZEKA ÇAĞI 

Z Raporu Aralık sayısında sayfalarını dünyada ve Türkiye’deki yapay zekâ rekabetine ve tartışmalarına açıyor. Uzman isimlerin görüşleri ve bu teknolojiye ait son veriler ışığında yapay zekânın ekonomik dönüşümdeki yeri masaya yatırılıyor.

Temelde insan davranışını taklit eden makine öğrenmesi olan yapay zekâ ekonomide belirgin hale gelmeye başladı. Sanayiden hizmetlere kadar tüm alanlarda kullanımı artan yapay zekâ konusunda ülkeler arasında kıyasıya bir rekabet bulunurken, yapay zekânın önümüzdeki 5 yıl içinde küresel ekonomiye 15.7 trilyon dolar katkı sağlayacağı öngörülüyor. Kendi ulusal yapay zekâ stratejisini yayınlayan ülkelerden biri olan Türkiye’de de yapay zekâ alanında önemli gelişmeler var.
 
CUMHURBAŞKANLIĞI YATIRIM OFİSİ BAŞKANI A. BURAK DAĞLIOĞLU 
"DÜNYANIN BAĞLANTI NOKTASI: TÜRKİYE"
Türkiye, yılın ilk 8 ayında 6,4 milyar dolar uluslararası doğrudan yatırım aldı. Bu yatırımların yüzde 33,8’ini imalat sektörü, yüzde 21,2’sini toptan ve perakende ticaret sektörü alırken, ulaştırma ve depolama sektörü ise yüzde 10,1 oranında yatırım çekti. Türkiye’ye en fazla yatırım yapan ülkeler ise Hollanda, Almanya ve ABD oldu. Dünyanın bağlantı noktası konumunda bulunan Türkiye, 4 saatlik uçuş mesafesiyle 70 ülkeye, 1,3 milyar insana ve 30,2 trilyon dolarlık ekonomiye ulaşma imkânı sunuyor. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı A. Burak Dağlıoğlu da Türkiye’de 2024 yılında yatırım ortamını ve gelecek hedeflerini Z Raporu’nda değerlendirdi. 
TÜRKİYE SAVUNMA SANAYİİNDE KÜRESEL BİR GÜCE DÖNÜŞÜYOR

Türkiye savunma sanayiindeki yerli ve milli üretim atılımlarıyla dünya pazarında yükselişini sürdürüyor. 2023’te ihracatını 5,5 milyar dolara çıkaran Türkiye, Bayraktar TB2 ve Akıncı gibi İHA’larla küresel liderlik yarışında dikkat çekerken, yerlilik oranını yüzde 80’e yükseltti. Küresel savunma harcamalarının 2,4 trilyon dolara ulaştığı bu dönemde, Türkiye, teknolojik bağımsızlık hedefleriyle rekabetçi bir oyuncu olarak öne çıkıyor.

AVRUPA REKABETTE GERİ KALIYOR: OTOMOTİVDE DENGELER DEĞİŞİYOR
Çinli otomobil üreticilerinin üretim avantajları, Avrupa`daki otomobil üreticilerini derinden etkilemeye devam ediyor. Yakın zamanda Avrupa`daki birçok otomotiv firmasından daralma ve kapanmalara yönelik haberler gelirken, Çin pazarında ise büyüme yaşanıyor. Almanya Otomotiv Endüstrisi Birliği`nin verilerine göre, 2019`da Çin pazarındaki payı yüzde 26,2 olan Alman otomobil üreticileri, 2024`ün ilk yarısında yüzde 20,3`e gerilerken, aynı dönemde Çinli markaların pazar payı ise yüzde 30`dan yüzde 66’ya yükseldi. Tüm bu veriler, Avrupa`nın ciddi bir sınavdan geçtiğini, Türkiye de dâhil Avrupa`ya ihracat yapan tüm üreticileri de bu sınava dâhil ettiğini gösteriyor.
EKONOMİYİ DAHA İYİ OKUMAK İÇİN 

Z Raporu’nda bu ay dış siyasette ve ekonomide radarını Çin’e çeviren Trump’ın yeni kabinesinin analizi, gerileyen büyüme hızı nedeniyle Çin’in Japonlaşma tartışmaları yanı sıra uzaktan çalışmanın dönüştürücü gücü ve sodyum iyon bataryalar konuları ile ilgili kapsamlı dosya haberler de bulunuyor. Bir Ülke köşesinde Kırgızistan ekonomisi incelenirken, ‘Türk gümrüğü İsrail’e kapalı, Filistin’e açık’ isimli dosyada Türkiye’nin İsrail’e yasakladığı ticaret sonrası Filistin’e ihracatı ele alınıyor.  Pazarlama Dünyası köşesinde Esad Sivri ‘Tüketicinin Z Raporu’ ve Levent Yılmaz’ın ‘Faiz indirimleri başlıyor ama sıkılaşma devam edecek!’ başlıklı incelemeleri de bu ay dergide okunması gereken diğer konu başlıkları olarak göze çarpıyor.

Z RAPORU YAZARLARI EKONOMİK VE SİYASİ GELİŞMELERİ YORUMLUYOR
Z Raporu’nun yazar kadrosu da ekonomi gündemine dair görüşlerini Z Raporu okuyucuları için kaleme almayı sürdürüyor. Semra Karabaş, Ali Saydam, Prof. Dr. Murat Yülek, İbrahim Acar, Prof. Dr. Kadir Tuna, Dr. Mehmet Akif Soysal ve Prof. Dr. Metin Toprak gündemdeki son gelişmeleri değerlendirirken; Mustafa Özel, İz Bırakanlar köşesinde ‘Kapalıçarşı yönetim felsefesi?’ konusunu ele aldı. Analist Cüneyt Paksoy da her ay olduğu gibi piyasadaki son gelişmeleri yorumladı.